
Gebelik öncesi, gebelik sonrası ve gebelik sırasında beslenme hem anne hem de bebek sağlığı için çok önemlidir. Gebelik sırasında en önemli temel durumlar şunlardır;
- Dengeli beslenme
- Düzenli ve kişiye uygun egzersiz
- Uygun kilo alımı
- Uygun ve doğru zamanda vitamin-mineral takviyelerinin alınması
Gebelikte beslenme nasıl olmalıdır?
Sağlıklı bir hamileliği sürdürmek için her gün yaklaşık olarak 300 ekstra kaloriye ihtiyaç vardır. Bu rakam bireye ve gebeliğin haftasına göre değişmektedir. Gebelikte alınan ek kaloriler dengeli bir şekilde protein, meyve, sebze ve kompleks tahıl içeriğinden gelmelidir. Rafine şekerli besinler ve yüksek yağlar minimumda tutulmalıdır. Sağlıklı ve dengeli bir diyet, mide bulantısı ve kabızlık gibi bazı hamilelik semptomlarını azaltmaya da yardımcı olabilir.
Sıvı alımı da hamilelik beslenmesinin önemli bir parçasıdır. Hamilelik sırasında sıvı alımı için bol su içmeli buna ek olarak taze sıkılmış meyve suyu, ayran, kefir, çorba ile de sıvı alımını destekleyin. Kafein ve yapay tatlandırıcı alımınızı kısıtlamak da gebelik sırasında önemlidir. Çay ve kahve tüketimini gebelik boyunca sınırlandırmak gerekir. Ayrıca alkollü içecekler de gebelik boyunca tüketilmemelidir.
Gebelikte neler yemeli?
Aşağıdaki gıdalar hamilelik sırasında sağlığınız ve bebeğin gelişimi için faydalı besinlerdir. Günlük beslenmenize bu besinlerden dahil edebilirsiniz.
Sebzeler; havuç, tatlı patates, brokoli, balkabağı, ıspanak, yeşillikler, domates ve kapya biber
Meyveler; kavun, armut, elma, ayva, mango, kuru erik, muz, kayısı, portakal ve greyfurt
Süt ürünleri; yoğurt, peynir, kefir
Tahıllar; tam tahılı ekmek, bulgur, yulaf, karabuğday gibi tahıllar
Proteinler ve yağlar; kurubaklagiller, çiğ fındık, çiğ badem, ceviz, avokado, yağlı tohumlar, zeytinyağı, dana eti, kuzu eti, dip balığı olmayan deniz balıkları
Bu besinler özellikle gebelik süresince önemli olan vitamin ve minerallerden zengindir. Gebelik süresince beslenmenize bulundurmanız önemli olacaktır. Daha çok mevsimine göre sebze ve meyveleri tercih edebilirsiniz.
Gebelik sırasında kaçınmanız gereken besinler nelerdir?
Gebelik boyunca aşağıdaki yiyecekleri yemekten kaçının:
- Pastörize edilmemiş süt ve pastörize edilmemiş sütle yapılan peynirler
- Sosis, salam, sucuk, füme gibi işlenmiş et ürünleri
- Çiğ ve az pişmiş yumurta
- Balık dışındaki deniz ürünleri (midye, ıstakoz, yengeç vb)
- Çiğ balık ürünleri (çiğ balıktan yapılan sushi gibi)
- Cıva içeriği yüksek balıklar (ton balığı, kılıç balığı gibi)
- Sakatatlar
- Bitki çayları
- Alkollü içecekler
- Daha önce hiç yemediğiniz bir besin
- Abur cubur ve fast food besinler
- İçeriği bilinmeyen ürünler
Gebelikte besinleri tüketirken dikkat etmeniz gerekenler ise şöyle:
- Hijyen: Tüm çiğ sebze ve meyveleri tüketmeden önce mutlaka yıkayın. Pişmemiş et ürünlerini, yumurtayı elledikten sonra ellerinizi iyice yıkayın. Etler için kullandığınız doğrama tahtası ve bıçağı güzelce yıkayın.
- Pişirme: Özellikle et, tavuk, balık, yumurta gibi et ürünlerinin iyi piştiğinden emin olun. Çiğ veya aşırı pişmiş olmamalarına dikkat edin.
- Saklama: Peynir, yoğurt, yumurta gibi besinleri, donmuş aldığınız yiyecekleri ısınmadan ve çözünmeden hemen soğutucuya yerleştirin. Son tüketim tarihlerine ve raf ömürlerine dikkat edin. Donmuş ve çözülmüş besinleri tekrar dondurmayın.
- Küfe dikkat: Küflenen ekmek, salça vb besinleri, filizlenen patates ve soğanı tüketmeyin. Bu besinlerin sadece bir kısmı bozulmuş gibi görünse de gözle görünmeyen mikroplar tüm besine yayılır.
Gebelikte kilo alımı nasıl olmalıdır?
Gebelikte kilo alımı, gebeliğin sağlıklı ilerlemesi, gestasyonel diyabet gibi risklerin azalması açısından dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Gebelikte ağırlık kazanımına gebeliğe başlamadan önceki kiloya göre karar verilmektedir. Özel bir durumunuz olduğunda ise doktorunuz ve diyetisyeniniz ile beraber ilerlemeniz kilo kontrolü için önemlidir.
Gebelik öncesi beden kitle indeksiniz (kilonuzu boyunuzun karesine bölerek hesaplayabilirsiniz) 18.5 kg/ m2 altında ise yani zayıf hamile kaldıysanız 12.5-18 arası kilo alımı idealdir. Beden kitle indeksi 18.5-24.9 kg/ m2 aralığında ise yani normal kiloda hamile kaldıysanız 11.5-16 kilo alımı idealdir. Beden kitle indeksi 25-29.9 kg/ m2 aralığında ise yani kilolu hamile kaldıysanız 7-11.5 kilo alımı idealdir. Beden kitle indeksi , 30 kg/ m2 üzerinde ise yani obez hamile kaldıysanız 5-9 kg alımı idealdir. Gebeliğe obez başlayan kişilerde (beden kitle indeksi 30 kg/ m2 üzerine ise) veya fazla kilolu başlayan kişilerde (beden kitle indeksi 25-29.9 kg/ m2 arasındaysa) doktor kontrolünde ilk 3 ay kilo vermeye yönelik diyet uygulayabilmekteyiz. Gebelikte kilo kaybı doktor ve diyetisyen kontrolü dışında olmamalıdır.
Gebelikte diyet yapılır mı?
Gebelik süresince kilo kaybı özel durumlar dışında istenmez. Bebeğin yetersiz beslenmemesi, anne sağlığı ve doğumsal riskler oluşmaması için zayıflama diyeti yapılmamalıdır. Bazı özel durumlarda (fazla kilo gibi) diyetisyen ve doktor desteği ile ilk üç ay kontrollü kilo kaybı sağlanabilir.
Gebelikte diyet ancak sağlıklı ve dengeli beslenme şeklinde olmalıdır. Bebeğin ve annenin ihtiyaçları doğrultusunda besinler diyete eklenmeli, mevsime göre çeşitlendirilmeli ve desteklenmelidir. Bu nedenle gebelikte diyetisyen desteği almak sağlıklı beslenmek için çok önemlidir.
Popüler diyetler uygulanmamalı ve daha önce hiç denenmemiş besinler tüketilmemelidir.
Gebelikte diyetisyen desteği önemlidir. Gebe bireyler gebelik alanında uzman diyetisyenlerimiz ile ilerlediğinde gebelik şekeri, preeklamsi, düşük veya yüksek bebek ağırlığı gibi durumların önüne geçebilirler. Gebelikte genellikle bir sorun oluşması durumunda diyetisyene başvurulur ancak bu sorunları yaşama riski her gebelikte vardır ve gebe birey gebelik boyunca diyetisyen kontrolünde ilerlemelidir.
Gebelikte diyetisyen desteği neden önemlidir?
Sağlıklı bir gebeliği sürdürmek için doğru enerjiyi doğru besinlerden almanız önemlidir.
Dengeli ve sağlıklı beslenmek vitamin ve mineral alımınız için ve bebeğin gelişimi için önemlidir.
Gebelikte alınması gereken kilo başlangıç kilonuza göre değişmektedir. Fazla veya az kilo alımı riskli olabilir.
Gebelikte ortaya çıkabilecek mide bulantısı, kabızlık, ödem gibi semptomları beslenme ile en aza indirilebilir.
Gebelik döneminde ortaya çıkan gestasyonel diyabet, preeklamsi, hipertansiyon gibi durumlar tedavi edilmediğinde gebelikten sonra kalıcı sonuçları olabilir. Böyle durumlarda beslenme çok önemlidir.
Tüm bunlar ve sağlıklı bir bebek gelişimi için beslenme çok önemlidir. Sağlıklı ve dengeli beslenme için uzman diyetisyenlerimizden destek alabilirsiniz.
Özetle; her birey nasıl özelse her gebelik de özeldir. Bu süreçte destek almak ihmal edilmemelidir. Gebe danışanlarımızla sağlıkla ilerleyip doğum sonrası da destek olmaktayız. Sağlıklı gebelik süreci ve bebekler için yeterli ve dengeli beslenmenin önemi büyüktür. Nasıl besleneceğinizi bilmiyorsanız kliniğimizden destek alabilirsiniz.



Gözde Ağca, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden ‘Şeref Öğrencisi’ olarak mezun olmuştur. Lisans eğitiminden hemen sonra Hacettepe Üniversitesi ‘Metabolizma ve Sporcu Beslenmesi’ alanında Yüksek Lisans yapmaya asil olarak hak kazanmış ve Uzman Diyetisyen unvanı almıştır. Akademik olarak ilerlemeyi ve bireye özgü beslenmenin önemine vurgu yapan Uzman Diyetisyen Gözde Ağca, Kocaeli İzmit merkezde kurucusu olduğu ‘ Uzman Diyetisyen Gözde Ağca Beslenme ve Diyet Danışmanlık Merkezi’nde danışan kabulü yapmaktadır.